CE, de europese norm

De CE-markering vloeit voort uit het beleid van de Europese Unie ter bevordering van het vrije verkeer van goederen en het realiseren van de ééngemaakte markt. Eén van de richtlijnen die in het kader van dat beleid van toepassing is gesteld betreft de zogenaamde Europese Bouwproductenrichtlijn 89/106/EEG, die bepaalde dat het vrije verkeer van bouwproducten niet verhinderd mocht worden indien de betreffende bouwproducten de uitvoering van bouwwerken toelieten die aan zes fundamentele voorschriften voldeden inzake veiligheid, volksgezondheid en bescherming van de gebruikers en van het milieu. Met deze richtlijn werd de CE-markering voor bouwproducten van toepassing gesteld.

In 1998 werd het allereerste bouwproduct ooit met CE-markering op de markt gebracht op basis van de toenmalige Bouwproductenrichtlijn. Het betrof een bepaald type betonankers. De eerste geprefabriceerde betonproducten waarvoor de CE-markering van toepassing was, betroffen de betonnen afsluitingen. Voor dit product berust de CE-markering louter op een fabrikantenverklaring en is geen tussenkomst vereist van een aangemelde instantie.

PROBETON is sinds 2006 door de Federale Overheidsdienst Economie definitief bij de Europese Commissie aangemeld onder het nr. 1176 en kende datzelfde jaar de eerste CE- certificaten toe voor de productiecontrole in de fabriek voor metselstenen.

Actueel

Thans zijn er bouwproducten op de markt met CE-markering op basis van duizenden geharmoniseerde Europese normen (EN-normen) en Europese technische goedkeuringen (ETA’s). PROBETON levert CE-certificaten af op basis van een 20-tal geharmoniseerde normen voor producten in de verschillende domeinen waarvoor ze aangemeld werd, te weten schoorsteenelementen, weguitrustingen, metselstenen en betonnen bouwelementen.

De Europese Bouwproductenrichtlijn van 1989 werd vervangen door de verordening 305/2011 van 9 maart 2011 van het Europees parlement en de Raad tot vaststelling van geharmoniseerde voorwaarden voor de verhandeling van bouwproducten. Deze Bouwproductenverordening (BPV of CPR in het Engels) is definitief van toepassing sinds 1 juli 2013. In tegenstelling tot een richtlijn, vergt een verordening geen omzetting in de nationale wetgeving en is rechtstreeks toepasbaar in alle lidstaten.

Een zevende eis, het duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen, werd toegevoegd aan de zes essentiële eisen die in de verordening ‘fundamentele eisen’ hernoemd werden.
De fundamentele eisen worden vastgelegd voor bouwwerken, terwijl de BPV betrekking heeft op bouwproducten. De geschiktheid van een bouwproduct voor het gebruik in een bouwwerk wordt beoordeeld op basis van de essentiële kenmerken van dit bouwproduct. De omslag van fundamentele eisen van de bouwwerken naar essentiële kenmerken van de producten gebeurt in de geharmoniseerde technische specificaties. Deze specificaties betreffen ofwel geharmoniseerde Europese normen (EN), ofwel Europese technische beoordelingen (ETA), die worden opgesteld op basis van Europese beoordelingsdocumenten (EAD).

Volgens de BPV moeten de producten op de markt worden gebracht met een zogenaamde prestatieverklaring (Declaration of Performance – DoP), waarin de prestaties van de essentiële kenmerken worden vermeld. Op de producten zelf dient bovendien de CE- markering aangebracht te worden. Door het opstellen van de DoP neemt de fabrikant de verantwoordelijkheid voor de overeenstemming van het bouwproduct met de aangegeven prestaties op zich. De CE-markering op het bouwproduct geeft aan dat het in overeenstemming is met de door de fabrikant aangegeven prestaties met betrekking tot de essentiële kenmerken.

ACVP-systemen

In de BPV zijn 5 systemen voor beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid (Assessment and Verification of Constancy of Performance – AVCP) voorzien voor bouwproducten met betrekking tot hun essentiële kenmerken. Het AVCP-systeem wordt vastgesteld door de Europese Commissie en hangt af van de gevolgen voor de veiligheid en gezondheid van de mens en voor het milieu.

• AVCP 1
  De fabrikant bepaalt het producttype en stelt de prestatieverklaring op, op grond van een beoordeling en verificatie van het product uitgevoerd door de aangemelde instantie op basis van een typeonderzoek bestaande uit monsterneming en tests, typeberekening, getabelleerde waarden of een beschrijvende documentatie van het product.
  Verder voert de aangemelde instantie de initiële inspectie van de productie- installatie en van de productiecontrole in de fabriek uit evenals een doorlopende bewaking en beoordeling van de productiecontrole.
• AVCP 1+
  AVCP 1+ omhelst AVCP1, aangevuld met een steekproefsgewijze controle van monsters van het product die door de aangemelde instantie in de productie- installatie of op de opslagplaats van de fabrikant zijn genomen.
• AVCP 2+
  De fabrikant bepaalt het producttype en stelt de prestatieverklaring op, op basis van een typeonderzoek bestaande uit een monsterneming en tests, typeberekening, getabelleerde waarden of een beschrijvende documentatie van het product.
  De aangemelde instantie voert de initiële inspectie van de productie-installatie uit en een initiële en permanente bewaking, beoordeling en evaluatie van de productiecontrole in de fabriek.
• AVCP 3
  De fabrikant bepaalt het producttype op basis van de beoordeling van de prestaties door het aangemelde laboratorium op basis van tests, berekening, getabelleerde waarden of een beschrijvende documentatie van het bouwproduct. Er is geen tussenkomst van een aangemelde certificatie-instantie.
  
• AVCP 4
  De fabrikant bepaalt het producttype, voert de productiecontrole in de fabriek uit en stelt zijn prestatieverklaring op zonder tussenkomst van een aangemelde instantie.

Producttype

Een producttype van een product wordt omschreven als het geheel van de prestaties van de essentiële kenmerken van dat product, dat wordt vervaardigd met welbepaalde grondstoffen en materialen in een specifiek productieproces.

CE-markering voor betonproducten

De relevante technische voorschriften voor betonproducten betreffen vrijwel zonder uitzondering geharmoniseerde Europese productnormen. De voorwaarden voor het aanbrengen van de CE-markering worden vermeld in de zogenaamde Bijlage ZA van de geharmoniseerde norm. In deze Bijlage ZA wordt aangegeven welke essentiële kenmerken van de producten onder de CE-markering kunnen verklaard worden, evenals de AVCP- systemen die van toepassing zijn en wat de taken zijn van de fabrikant en de aangemelde instantie.